ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ ΣΤΑ ΓΡΕΒΕΝΑ
Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου
Το χορευτικό του συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης το διήμερο 19 & 20 Απριλίου 2008 πραγματοποίησε επίσκεψη στον ορεινό όγκο του γενέθλιου τόπου με τη στήριξη της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Γρεβενών.
Πρώτος σταθμός ο οικισμός Μηλιά του Δήμου Ηρακλειωτών στο εκεί Παλαιοντολογικό Μουσείο το οποίο στεγάζεται στην αίθουσα του πρώην κοινοτικού γραφείου. Εκεί η γεωλόγος κ. Σπυριδάκη Μαρία με λόγια μεστά και κατανοητά μας μετέφερε εκατομμύρια χρόνια πίσω. Τότε που η πανίδα της περιοχής αποτελούνταν από ελέφαντες, βίσωνες, ρινόκερους. Αποδεικτικά στοιχεία τα πλούσια ευρήματα που εκτίθενται στο μουσείο. Παρόμοια ευρήματα υπάρχουν σε όλο το λεκανοπέδιο της Δ. Μακεδονίας.
Εκείνο που εντυπωσιάζει τον επισκέπτη είναι οι πρόσφατα ευρεθέντες χαυλιόδοντες μήκους 5,05 μέτρων. Είναι οι μεγαλύτεροι του κόσμου και προτάθηκε να καταχωρηθεί στο βιβλίο «Γκίνες».
Στην πόλη των Γρεβενών μια μικρή περιπλάνηση, ένας καφές, η ετοιμότητα ιδιοκτήτριας καταστήματος πωλήσεως τυροκομικών να μας προσφέρει γεύσεις από τα αρίστης ποιότητας τυροκομικά γρεβενιώτικα προϊόντα.
Επόμενος σταθμός ο καταρράκτης της Αετιάς με ύψος 100 μέτρων. Εδώ η φύση προίκισε την περιοχή με ένα φυσικό στολίδι απαράμιλλο. Ο σχεδιασμός για λειτουργία υδροηλεκτρικού σταθμού στην περιοχή θα συμβάλλει όχι μόνο στην οικονομική ανάπτυξη, υδρευτική επάρκεια, αλλά και στην παραπέρα τουριστική αξιοποίηση.
Με το δειλινό φτάσαμε στο ξενοδοχειακό συγκρότημα “Leonidas” δύο χιλιόμετρα πριν από τον οικισμό Φιλιππαίων και δώδεκα χιλιόμετρα από το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας. Εκείνο που μου έκανε εντύπωση ήταν το μέγεθος του ξενοδοχείου. Δύναται στις εγκαταστάσεις του να διανυκτερεύσουν επισκέπτες τριών λεωφορείων. Οι υπηρεσίες που προσφέρει είναι ποικίλες. Οι τετράτροχες μηχανές, (γουρούνες), τα άλογα για ιππασία στα καταπράσινα μονοπάτια, η πισίνα, το γήπεδο ποδοσφαίρου, γήπεδο 5Χ5, το «Mountain SPA Center», η αδειοδότηση για ελικοδρόμιο, η θέα προς τη Βασιλίτσα. Τα άνετα δωμάτια με τζάκι όλα γεμάτα με Έλληνες επισκέπτες αλλά και ξένους όπως Γάλλους, Γερμανούς, Ιταλούς. Τα όνειρα του Λεωνίδα Τσεπίδη πολλά. Προγραμματίζει κατασκευή συνεδριακού κέντρου, αναβατήρα για το χιονοδρομικό κέντρο, διπλασιασμό της δυναμικότητας του ξενοδοχείου. Να σ’ έχει ο θεός καλά Λεωνίδα να υλοποιήσεις όλα αυτά που έχεις στο μυαλό σου, γιατί ο τόπος, η πατρίδα μας, όλοι μας το έχουμε ανάγκη. Πιστεύω ότι η ανάπτυξη ενός τόπου πέρα από τα φυσικά πλεονεκτήματα που διαθέτει καθοριστικό και κύριο ρόλο παίζει ο παράγοντας άνθρωπος.
Στην περιοχή των Φιλιππαίων υπάρχουν και άλλα ξενοδοχεία που προσφέρουν άριστες υπηρεσίες όπως οι σουίτες του ξενοδοχείου του Μπαγκόλα, το Αγνάτι του Μπέγκα, το Άγανο, το Φιλίππειο του Μήλιου Γεώργιου.
Με το δειλινό επισκέφθηκα τον οικισμό Φιλιππαίων. Περιπλανήθηκα στους δρόμους. Τα σπίτια πολλά, περιποιημένα, μεγαλοπρεπή. Όλα περιμένουν νάρθει το καλοκαίρι να ανοίξουν τις θύρες στους ιδιοκτήτες που ζούνε σε διάφορα μέρη της πατρίδας μας. Εναγωνίως έψαχνα να βρω κάποιον κάτοικο. Ελάχιστα σπίτια είχαν φωτισμό.
Σταματώ έξω από ένα φωτισμένο αρχοντόσπιτο. Στην πρόσοψη με μεγάλα γράμματα το όνομα «ΙΟΥΛΙΑ». Ο σπιτονοικοκύρης ο κ. Γεωργούλας ο Νίκος βγαίνει στην αυλή, πιάνουμε κουβέντα, μου δίδει την πληροφορία ότι το όνομα είναι γραμμένο για το γεγονός ότι έχασε την αδελφή του το 1947. Τόσο πολύ συγκλονίσθηκε που έδωσε το ίδιο όνομα και στην κόρη του. Του ανέφερα ότι και εγώ πήρα το ίδιο όνομα από τον αδικοχαμένο αδελφό του πατέρα μου ένα χρόνο αργότερα το 1948.
Άνοιξε τις πόρτες, με κάλεσε στο σπίτι, με κέρασε. Μίλησε για την κοινωνική του προσφορά, για τη συμμετοχή του στην τοπική Αυτοδιοίκηση, την υπηρεσία του στο πολιτιστικό σύλλογο των απανταχού Φιλιππιωτών «ο Άγιος Νικόλαος», για την έκδοση της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ ΤΩΝ ΦΙΛΙΠΠΑΙΩΝ». Βρήκαμε κοινά ενδιαφέροντα, μιλήσαμε για την ιστορία του χωριού. Μου έδειξε παλιές φωτογραφίες, ήταν σα να γνωριζόμαστε από χρόνια. Του μίλησα για το σύλλογο Φιλιππιωτών «Αστήρ» ο οποίος ιδρύθηκε στην Αμερική το 1907.
Εντυπωσιάστηκε. Αυτά μου λέει δεν τα γνωρίζουν τα δικά μας τα παιδιά.
Το χωριό Φιλιππαίοι δεν άλλαξε όνομα, έτσι λεγόταν από τα παλιά. Σύμφωνα με την παράδοση ο οικισμός ήταν ο αγαπημένος προορισμός για θερινές διακοπές της οικογένειας του Βασιλιά Φιλίππου, όπου και το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας πήρε το όνομα απ’ αυτό το γεγονός.
Σε όλες τις οικογένειες των Φιλιππαίων παρά τις δύσκολες συνθήκες διατήρησαν τα ελληνικά ονόματα. Οι Φιλιππιώτες γονείς δίδουν στα παιδιά τους βασιλικά ονόματα Φίλιππος, Ολυμπιάδα, Αλέξανδρος ως και άλλα αρχαιοπρεπή Αριστομένης, Αριστοτέλης, Αριστείδης, Οδυσσέας, Ερμιόνη. Πάνω από τους Φιλιππαίους στη θέση Καστρί υπάρχουν τα τρίμετρα ντουβάρια, γεγονός που δείχνει την αρχαία καταγωγή της περιοχής. Ακόμη υπάρχει κοντά στο χωριό η «γκορτσιά της Πέλλας».
Το βράδυ στο ξενοδοχείο το χορευτικό τραγούδησε, χόρεψε παραδοσιακά τραγούδια μέχρι τις πρωινές ώρες. Ο χοροδιδάσκαλος Μπουκάλης Δημήτριος με το κλαρίνο του εντυπωσίασε τους παρευρισκομένους, ιδιαίτερα όταν χορέψανε τραγουδώντας Λαζαριώτικα τραγούδια.
Επόμενος προορισμός η Σαμαρίνα, κτισμένη στις πλαγιές του Σμόλικα, σε ύψόμετρο 1450 μ. είναι το ψηλότερο χωριό της Ελλάδας. Επισκεφθήκαμε την εκκλησία της Μεγάλης Παναγιάς. Σταθήκαμε στον εξωτερικό χώρο του ιερού, εκεί που ένα αιωνόβιο πεύκο έχει απλώσει τις ρίζες του στους τοίχους της πετρόκτιστης εκκλησιάς.
Πήραμε τον καφέ μας στη μοναδική λειτουργούσα καφέ ταβέρνα. Ωστόσο η παράδοση στο μεγαλείο. Στην ψησταριά ψηνόταν το αρνί, το πρόβειο κεμπάμ, το κοκορέτσι.
Ο τυροκόμος Κουκούλης Τάκης μένει μόνιμα στη Σαμαρίνα. Περιμένει τους Σαμαριναίους κτηνοτρόφους με τα 45.000 πρόβατα και τις 5.000 γίδια οι οποίοι θα ζωντανέψουν την κωμόπολη.
Ήτανε Κυρακή των Βαΐων. Ο Μανδραβέλης καταστηματάρχης μας ενημερώνει ότι ο σύλλογος Σαμαριναίων βρίσκεται στο Μεσολόγγι, να πάρει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της εξόδου των ηρώων. Οι Σαμαρινιώτες με καπετάνιο το Μίχο Φλώρο ενίσχυσαν τον αγώνα των πολιορκημένων. Με τη λήξη της πολιορκίας ο θανάσιμα λαβωμένος καπετάνιος δίδει την τελευταία διαταγή στα παλικάρια του, στα παιδιά της Σαμαρίνας, όπως λέει και το τραγούδι να μην πούνε τίποτε στη μάνα του και στην αδελφή του για το κακό που τον βρήκε, αλλά να τις πούνε ότι παντρεύτηκε καλή γυναίκα, τη μαύρη γης.
Τελευταίος προορισμός το Σπήλαιο. Πρώτα στην ταβέρνα η «Αετοφωλιά της Πίνδου» στον κατάφυτο Όρλιακα, εκεί που η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Γρεβενών με το δραστήριο, καινοτόμο Νομάρχη κ. Δημοσθένη Κουπτσίδη προγραμμάτισε την εγκατάσταση Αστεροσκοπείου, δημιουργία πλανηταρίου για εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς κάτω από έναν ουρανό πεντακάθαρο χωρίς φωτορύπανση. Στην ταβέρνα συναντήσαμε την πολυπληθή οικογένεια Βατάλη Νικόλαου από Λευκοπηγή Κοζάνης.
Τιμήσαμε και το ηρωικό χωριό του Σπηλαίου. Με αφορμή το ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1853 που είχε ως αφορμή την αφαίρεση δικαιωμάτων των ορθοδόξων χριστιανών πάνω στα προσκυνήματα των Αγίων Τόπων και η παραχώρησή τους στους καθολικούς οι Μακεδόνες διψώντας για ελευθερία επαναστατούν. Ο Θεόδωρος Ζιάκας με υπαρχηγό τον Κοζανίτη Μάρκο Σιακαβάρα πρωτοστατούν. Η τελευταία μάχη δίδεται στο Σπήλαιο. Οχυρωμένος στους απόκρημνους βράχους αντιμετωπίζει με γενναιότητα, αποφασιστικότητα και επιτυχία τους Τούρκους. Αποχωρεί από το πεδίο της μάχης μετά από τη διαμεσολάβηση των προξένων Αγγλίας και Γαλλίας με το ένοπλο τμήμα του και τα γυναικόπαιδα του οικισμού.
Όταν επιστρέφαμε ο Πυρσός έδινε το δικό του αγώνα στη Σιάτιστα. Ο Φαρμάκης ο Γιώργος υπεύθυνος των πολιτιστικών εκδηλώσεων μας ενημέρωνε για το αποτέλεσμα. Τελικό αποτέλεσμα. Σιάτιστα-Πυρσός Γρεβενών 1-1.
Θα ήθελα να τονίσω τον επαγγελματισμό του οδηγού, ιδιοκτήτου λεωφορείου κ. Γεώργιου Νασιόπουλου. Άνθρωπος ευφυής, εύχαρις, με τα ανέκδοτά του και την αέναη διάθεσή του για ενημέρωση μας εντυπωσίασε υπέρμετρα.
Επίσης τα μέλη του χορευτικού ξεδιπλώνοντας τις αρετές των Γρεβενιωτών, πειθαρχικοί και ευγενικοί συντέλεσαν η περιήγηση να στεφθεί με πλήρη επιτυχία.
